Là một trong 17 nhóm tác giả có sản phẩm công nghệ số xuất sắc nhất đã bước vào vòng bảo vệ Chung khảo và sau đó giành giải Nhì tại Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2025, ông Đoàn Trung Đức – trưởng nhóm dự án Hệ thống CSDL Viễn thám đa mục tiêu – VNPT iSAT cảm thấy vô cùng vinh dự và tự hào khi mọi nỗ lực, cố gắng của cả nhóm đã được ghi nhận, nhất là ở một giải thưởng có thương hiệu tròn 02 thập kỷ như Nhân tài Đất Việt. Cùng Ban tổ chức Giải thưởng Nhân tài Đất Việt ghi lại những cảm xúc của trưởng nhóm tác giả VNPT iSAT.
- Cảm xúc đầu tiên của nhóm khi giành giải Nhân tài Đất Việt 2025 ra sao?
Ông Đoàn Trung Đức: Nhóm cảm thấy rất tự hào và vinh dự khi được tham gia Hội đồng chung khảo và giành giải Nhì tại Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2025. Toàn bộ thành viên trong nhóm đã chuẩn bị kỹ lưỡng để hoàn thành các nội dung bảo vệ tại vòng chấm Chung khảo và hôm nay đứng trên sân khấu nhận giải là một dấu ấn in đậm trong tâm trí các thành viên của nhóm. Chúng tôi đã rất kỳ vọng VNPT iSAT sẽ giành giải tại Nhân tài Đất Việt 2025, đây là một bước tiến cực kỳ lớn của sản phẩm vì Nhân tài Đất Việt là một giải thưởng uy tín hàng đầu trong lĩnh vực khoa học – công nghệ, là nền tảng vững chắc để VNPT iSAT có khả năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai và tiếp cận triển khai đến nhiều khách hàng hơn trên phạm vi toàn quốc. Mục tiêu của VNPT iSAT là hướng tiếp cận ‘một kho - nhiều ngành’, hỗ trợ giải quyết các vấn đề quản lý, giám sát đa ngành, đa lĩnh vực trên diện rộng, tạo ra các bài toán với tính ứng dụng cao, sát với nhu cầu thực tế.
Giải Nhì Nhân tài Đất Việt lĩnh vực công nghệ số Triển vọng gọi tên Hệ thống CSDL Viễn thám đa mục tiêu - VNPT iSAT - nhóm tác giả Công ty Công nghệ Thông tin VNPT
- Thực tế nào đã thôi thúc các bạn lựa chọn sản phẩm này để dự thi tại Nhân tài Đất Việt 2025? Vì sao các bạn tin rằng nó đáng để theo đuổi so với nhiều hướng khác?
Ông Đoàn Trung Đức: Xuất phát từ nhu cầu thực tế trong công tác quản lý, giám sát tình hình biến động sử dụng đất, giám sát các công trình, tài sản trên đất tại các UBND Phường/xã, thực tiễn cho thấy việc giám sát về đất đai, tài nguyên và môi trường trên diện rộng đang gặp nhiều khó khăn, dữ liệu quy hoạch, hiện trạng được quản lý rời rạc, nhân lực tại địa bàn còn mỏng, từ đó việc ứng dụng các công nghệ cao như viễn thám và Trí tuệ nhân tạo không gian địa lý (GeoAI) vào quản lý là nhu cầu tất yếu.
Chúng tôi xây dựng VNPT iSAT tiếp cận bài toán từ gốc: xây dựng kho dữ liệu tập trung – đa mục tiêu, chuẩn hóa và lập chỉ mục theo không gian – thời gian, sẵn sàng kết nối hệ thống hiện có và mở rộng quy mô. Chúng tôi tin rằng VNPT iSAT có khả năng mở rộng mạnh mẽ trong tương lai, trên nền tảng kho dữ liệu thống nhất tập trung, làm chủ các mô hình thuật toán GeoAI, sau bài toán về giám sát sử dụng đất và các công trình, tài sản trên đất, nhóm phát triển sẽ tiếp tục phát triển các bài toán giám sát đa lĩnh vực khác: Giám sát biến động rừng, giám sát môi trường, giám sát nông nghiệp, cảnh báo thiên tai,... Mục tiêu là nâng hiệu quả giám sát tài nguyên – môi trường, kiểm soát ô nhiễm và suy thoái, ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần phục vụ quản lý, điều hành trên phạm vi toàn quốc.
- Các bạn có thể chia sẻ những kỷ niệm hoặc khoảnh khắc nào trong hành trình làm sản phẩm khiến các bạn nhớ nhất?
Ông Đoàn Trung Đức: Trong quá trình phát triển sản phẩm, nhóm phát triển cũng gặp nhiều thách thức vì VNPT iSAT là một sản phẩm mới, mang tính chất chuyên ngành cao, áp dụng các công nghệ mới và chưa có sản phẩm tương tự tại Việt Nam. Tuy nhiên, các thành viên trong nhóm cũng đã nỗ lực nghiên cứu và hoàn thiện phát triển sản phẩm trong thời gian ngắn, trong các chuyến đi công tác khảo sát thực địa và giới thiệu sản phẩm trực tiếp tại địa bàn các phường/xã, chúng tôi nhận được các ý kiến góp ý về nhu cầu cần thiết và mong muốn được triển khai sớm hệ thống VNPT iSAT phục vụ bài toán quản lý, giám sát sử dụng đất trên pham vị địa bàn, đây là những kỷ niệm rất đáng nhớ, góp phần tạo động lực và niềm tin cho nhóm để hoàn thiện phát triển sản phẩm phục vụ nhu cầu thực tế của xã hội.
- Trong quá trình xây dựng sản phẩm, thách thức và khó khăn mà nhóm đã phải vượt qua là gì? Các bạn đã xử lý ra sao để vượt qua khó khăn, thử thách này?
Ông Đoàn Trung Đức: Trong quá trình phát triển VNPT iSAT, thách thức lớn nhất đến từ tính phân tán của dữ liệu, yêu cầu tốc độ xử lý ở quy mô lớn, điều kiện mây dày/thiếu chi tiết ở từng địa bàn, cùng bài toán bảo mật – phân quyền – chi phí vận hành khi triển khai trên phạm vi rộng.
Chúng tôi tiếp cận theo hướng nền tảng: chuẩn hoá và tích hợp dữ liệu vào một kho tập trung, tối ưu hoá quy trình để rút ngắn thời gian từ nhu cầu quản lý đến câu trả lời, kết hợp trí tuệ nhân tạo không gian địa lý (GeoAI) và quy trình xác minh hiện trường khi cần thiết để tăng cường độ chính xác.
Bên cạnh đó, nhóm cũng thường xuyên lắng nghe, cải thiện trải nghiệm người dùng, đào tạo – chuyển giao sát thực tế, lắng nghe phản hồi liên tục. Vì vậy, định hướng trong tương lai, chúng tôi mong muốn phát triển VNPT iSAT từng bước chắc chắn để hoàn thiện nền tảng sẵn sàng phục vụ các bài toán quản lý và điều hành ở nhiều lĩnh vực khác nhau.
- So với những sản phẩm, giải pháp tương tự đã có mặt trên thị trường, theo các bạn điểm khác biệt lớn nhất trong sản phẩm VNPT iSAT là gì? Và đâu là yếu tố “then chốt” giúp sản phẩm chinh phục được Hội đồng Ban giám khảo của Giải thưởng?
Ông Đoàn Trung Đức: Điểm khác biệt lớn nhất của VNPT iSAT là một hạ tầng dữ liệu viễn thám được bản địa hoá cho Việt Nam, không chỉ dừng ở việc cung cấp ảnh, VNPT iSAT tích hợp dữ liệu đa nguồn (vệ tinh, UAV, radar, lidar; cả miễn phí và thương mại, các dữ liệu bản đồ GIS khác) vào một kho tập trung theo chuẩn mở, sẵn sàng kết nối hệ thống hiện có.
Trên nền dữ liệu thống nhất, chúng tôi hoàn thiện nâng cấp, phát triển các ứng dụng phục vụ các công tác quản lý từ giám sát sử dụng đất, giám sát công trình, tài sản trên đất, giảm sát biến động diện tích rừng, cảnh báo sớm cháy rừng, giám sát môi trường, giám sát sinh trưởng cây trồng, cảnh báo sớm thiên tai,… .
Thực tế ở Việt Nam hiện chưa có sản phẩm tương tự, còn các nền tảng quốc tế chi phí quá cao và bộ khoá giải đoán chưa chuẩn hoá cho điều kiện địa lý Việt Nam, nên khó đạt hiệu quả khi vận hành. Cách tiếp cận của VNPT iSAT vừa giảm chi phí trùng lặp, vừa bảo đảm tính sẵn sàng và khả năng mở rộng trên phạm vi toàn quốc.
Trong quá trình xây dựng sản phẩm, chúng tôi thường xuyên tham gia khảo sát trực tiếp tại thực địa và điều chỉnh các chức năng của hệ thống bám sát theo nhu cầu của khách hàng, đảm bảo tính khả thi và thành công của sản phẩm trong việc đáp ứng đúng mong muốn và nhu cầu triển khai thực tế của khách hàng.
- Được vinh danh tại Giải thưởng Nhân tài Đất Việt lần này, bạn giải thưởng này sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với bước phát triển của sản phẩm trong thời gian tới?
Ông Đoàn Trung Đức: Được vinh danh tại Giải thưởng Nhân tài Đất việt lần này, đây sẽ là một chứng nhận có ý nghĩa đặc biệt quan trọng với chúng tôi, khẳng định năng lực và triển vọng phát triển rất lớn của VNPT iSAT trong tương lai, đồng thời tạo tiền đề, nền móng vững chắc giúp sản phẩm VNPT iSAT sẵn sàng phát triển mở rộng và triển khai diện rộng cho các khách hàng.
Bên cạnh đó, uy tín của Giải thưởng giúp chúng tôi tăng cường kết nối với các đối tác, thúc đẩy mạnh công tác quảng bá, mở rộng khả năng kinh doanh của sản phẩm, hoàn thiện kho dữ liệu tập trung bản địa hoá đến cấp địa phương, và hoàn thiện các thiết lập phù hợp theo thực tế để phục vụ đa dạng các bài toán giám sát trong các lĩnh vực.
- Các bạn có thể chia sẻ những bước đi tiếp theo của nhóm trong thời gian tới?
Ông Đoàn Trung Đức: Trong giai đoạn tới, chúng tôi tiếp tục tập trung phát triển mở rộng VNPT iSAT trở thành nền tảng dữ liệu viễn thám tập trung phục vụ quản lý, điều hành đa mục tiêu, đa ngành, đa lĩnh vực trên phạm vi toàn quốc. Trọng tâm là mở rộng nguồn dữ liệu, chuẩn hoá đến cấp địa phương và tích hợp GeoAI để chuyển nhanh các thông tin từ ảnh vệ tinh thành thông tin sẵn dùng cho các bài toán thực tế.
VNPT iSAT hướng tới hỗ trợ các bộ, ngành và địa phương trong những lĩnh vực thiết yếu như tài nguyên–môi trường, nông nghiệp và an ninh lương thực, thuỷ hải sản, giao thông–hạ tầng, phòng chống thiên tai và ứng phó biến đổi khí hậu. Chúng tôi kiên định một mục tiêu: rút ngắn thời gian từ nhu cầu quản lý đến câu trả lời hành động, bảo đảm tính mở để kết nối hệ thống sẵn có, đồng thời sẵn sàng mở rộng quy mô triển khai. Chúng tôi tin rằng, với cách tiếp cận này, VNPT iSAT có thể tạo ra giá trị thiết thực, đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.
- Xin cảm ơn bạn!
