Được lựa chọn là một trong những công trình chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, nhiệm kỳ 2020- 2025, Trung tâm điều hành đô thị thông minh Quảng Nam (IOC Quảng Nam) mang ý nghĩa và nhiệm vụ chính trị quan trọng. Đó chính là tinh thần sẵn sàng của toàn Đảng, toàn dân Quảng Nam chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 trên nền tảng công nghệ hiện đại nhằm thực hiện nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử với sự hỗ trợ, hợp tác của Tập đoàn VNPT.
Quảng Nam bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4
Năm 2017, UBND Quảng Nam phê duyệt Đề án “Phát triển công nghệ thông tin tỉnh Quảng Nam đến năm 2020”. Đến nay, Quảng Nam đã có những thay đổi vượt bậc về hạ tầng Viễn thông - CNTT, sử dụng có hiệu quả các ứng dụng CNTT, đáp ứng nhu cầu của nhân dân, doanh nghiệp, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI và chỉ số ICT Index. Kết quả, năm 2019 chỉ số ICT index tăng 23 bậc từ vị thứ 41 lên vị thứ 18. Bước đầu triển khai thành công Chính quyền điện tử với các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu phục vụ quản lý điều hành và cung cấp Dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 cho người dân, doanh nghiệp.
Trong 5 năm qua, triển khai chương trình ký kết hợp tác với UBND tỉnh Quảng Nam, Tập đoàn VNPT đã phối hợp Sở TT&TT tỉnh triển khai các mục tiêu hợp tác xây dựng Trung tâm dữ liệu, hệ thống mạng WAN, Hội nghị truyền hình, hệ thống thông tin báo cáo số liệu và hệ thống phần mềm thông minh như: VinaPhone-S, VSS; phối hợp nhà mang triển khai dịch vụ số hóa như: Phần mềm giáo dục vnEdu, Phần mềm quản lý Y tế VNPT-HIS,… Hiện, hơn 90% văn bản được xử lý, trao đổi dưới dạng điện tử liên thông từ cấp tỉnh đến cấp xã. Cung cấp hơn 30% dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 trên các lĩnh vực, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, được người dân, doanh nghiệp đồng tình, ủng hộ. Bước đầu hình thành các cơ sở dữ liệu chuyên ngành phục vụ công tác quản lý và hỗ trợ phân tích, xử lý dữ liệu phục vụ chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo.
Chính quyền số Quảng Nam nhìn từ Trung tâm điều hành đô thị thông minh
Việc xây dựng các Trung tâm IOC là một trong những giải pháp trọng tâm, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia từ cấp Chính phủ tới các bộ ngành, địa phương. Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh cho rằng, IOC là hạ tầng “mềm”, giúp ích, phục vụ cho sự chỉ đạo điều hành công tác của Tỉnh ủy, UBND tỉnh; phục vụ cho quá trình chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, hướng đến chính quyền thông minh ở Quảng Nam.
Trên lộ trình của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 cùng nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia, Trung tâm điều hành đô thị thông minh Quảng Nam cũng chính thức đi vào hoạt động. Trung tâm IOC Quảng Nam được VNPT xây dựng dựa trên việc ứng dụng những công nghệ tiên tiến, hiện đại của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, được thiết kế với khả năng tích hợp xử lý thông tin, sẵn sàng mở rộng quy mô, bổ sung, điều chỉnh tính năng một cách linh hoạt, bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin. Theo ông Phạm Đức Long - Chủ tịch Tập đoàn VNPT, hệ thống điều hành có khả năng giám sát và quản lý từ cấp tổng quan đến chi tiết từng tình huống sẽ cung cấp cho cơ quan quản lý nhà nước cái nhìn toàn diện về các hoạt động đang diễn ra trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể, Tập đoàn VNPT cho biết, công nghệ được áp dụng trong hệ thống sẽ cho phép thực hiện phân tích dữ liệu lớn để phát ra các cảnh báo, hỗ trợ ra quyết định, xây dựng phương án tổ chức, điều hành đối với các tình huống... Cùng với các hợp phần đã được triển khai, Văn phòng UBND tỉnh đã phối hợp với VNPT tại địa bàn Quảng Nam xây dựng Hệ thống thông tin báo cáo tỉnh Quảng Nam nhằm phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh; chuẩn hóa và đơn giản hóa các chế độ báo cáo, số hóa các biểu mẫu báo cáo; giảm thời gian thực hiện báo cáo qua các tính năng tự động tổng hợp dữ liệu theo các cấp thực hiện, tổng hợp dữ liệu theo thời gian, cho phép tự động tính toán dữ liệu theo các công thức được xây dựng trên biểu mẫu báo cáo. Đến nay, UBND tỉnh đã triển khai công tác tập huấn cho các sơ ban ngành và địa phương để sẵn sàng đưa vào hoạt động chính thức.
Chuyển đổi số hoạt động giám sát, chỉ đạo điều hành là một trong những bước đi đầu tiên của quá trình chuyển đổi số chính quyền và xây dựng đô thị thông minh. Tự tin bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 dựa trên mô hình vận hành và yêu cầu về chỉ tiêu giám sát, hệ thống trung tâm điều hành IOC Quảng Nam sẽ liên tục được tích hợp bổ sung các hệ thống thông tin khác, khai thác dữ liệu được chuẩn hóa để ngày càng mở rộng và nâng cấp năng lực điều hành trên môi trường số. Với IOC, Quảng Nam đã, đang và sẽ góp phần xây dựng Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số tại Việt Nam.
Ghi nhận sự nỗ lực của tập thể cán bộ Sở TT&TT, các sở ngành liên quan và đặc biệt là Tập đoàn VNPT đã tích cực phối hợp trong thời gian ngắn kịp thời hoàn thành Trung tâm IOC Quảng Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh đề nghị các cơ quan, đơn vị liên quan cần tiếp tục hoàn thiện để IOC để xứng đáng với tên gọi là “Trung tâm điều hành thông minh”, từ con người, hệ thống đến công tác điều hành.
Quá trình triển khai hệ thống IOC Quảng Nam gồm 10 hợp phần. Giai đoạn 1 triển khai tích hợp 8 hợp phần. Giai đoạn 2 triển khai 2 hợp phần và nâng cấp bổ sung phạm vi dữ liệu kết nối của các hợp phần trong giai đoạn 1. Đến nay kết quả triển khai hoàn thành 08 hợp phần, gồm: Hợp phần giám sát, điều hành chỉ tiêu kinh tế - xã hội; giám sát hiệu quả chính quyền; an ninh trật tự, an toàn giao thông; thông tin môi trường mạng; hoạt động các tàu cá; lĩnh vực Y tế; Giáo dục và Đào tạo; phản ánh hiện trường, phản ánh kiến nghị người dân. Hợp phần giám sát điều hành lĩnh vực du lịch và tài nguyên môi trường sẽ được triển khai trong giai đoạn 2.
