Giành giải Nhì của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2025 (không có giải Nhất), nhóm tác giả sản phẩm Hệ sinh thái thiết bị đầu cuối mạng viễn thông thế hệ mới XGS-PON Wi-Fi7 của Công ty Cổ phần Công nghệ Công nghiệp Bưu chính Viễn thông (VNPT - Technology) bày tỏ niềm hạnh phúc vô bờ, đại diện nhóm tác giả cho biết, đây không chỉ là phần thưởng cho nhóm tác giả, mà còn là sự cổ vũ cho toàn bộ cộng đồng kỹ sư công nghệ Việt Nam dám ước mơ, dám làm chủ những công nghệ lõi…

Với nhóm tác giả XGS-PON Wi-Fi7, tham gia, được vào vòng chấm Chung khảo và cuối cùng là được vinh danh tại Lễ trao giải của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2025 là một điều vô cùng tự hào và xúc động. Đó là kết quả của nhiều tháng nỗ lực để hoàn thiện sản phẩm, thử nghiệm và chỉnh sửa từng chi tiết nhỏ. Khi được trình bày trước Hội đồng Giám khảo, có cơ hội nhìn lại toàn bộ hành trình sáng tạo, họ cảm nhận rõ giá trị thực tiễn mà sản phẩm mang lại.

Nền tảng máy tính AIoT xử lý tại biên KIMQ - nhóm tác giả công ty Cổ phần HSPTek (bìa trái) và Hệ sinh thái thiết bị đầu cuối mạng viễn thông thế hệ mới XGS-PON Wi-Fi7 - Nhóm tác giả Công ty Cổ phần Công nghệ Công nghiệp Bưu chính Viễn thông (bìa phải) nhận giải Nhì lĩnh vực Công nghệ số Thành công.

Theo anh Hoàng Quốc Huy chia sẻ, cả nhóm tin tưởng vào giá trị khác biệt, ý tưởng đột phá, khả năng ứng dụng cao và tinh thần “Make in Vietnam” mà sản phẩm mang lại. Dù kết quả cuối cùng thế nào, với cả nhóm, việc được đứng ở sân khấu lễ trao giải đã là một chiến thắng, bởi đó không chỉ là phần thưởng cho cả nhóm, mà còn là sự cổ vũ cho toàn bộ cộng đồng kỹ sư công nghệ Việt Nam dám ước mơ, dám làm chủ những công nghệ lõi.

Xuất phát từ thực tế hạ tầng mạng hiện nay đang dần quá tải trước nhu cầu băng thông cao, đặc biệt với các dịch vụ 4K, IoT hay điện toán đám mây và đảm bảo an toàn mạng, nhóm nhận thấy cần có một giải pháp truy nhập Internet thế hệ mới để cá nhân hóa trải nghiệm truy cập Internet an toàn cho người dùng cuối và tối ưu hóa trải nghiệm vận hành mạng lưới cho nhà cung cấp dịch vụ mạng.

Chính thực tế đó thôi thúc cả nhóm tập trung phát triển Hệ sinh thái thiết bị đầu cuối XGS-PON WiFi 7 – giải pháp thế hệ mới, có khả năng cung cấp tốc độ lên đến 10 Gbps, hỗ trợ chuẩn WiFi 7 cho phép khai thác tối đa năng lực truyền dẫn quang đồng thời hỗ trợ các tính năng mạng thông minh trên cả thiết bị và hệ thống quản lý tập trung.

Đây được xem là hướng đi đúng vì nó chạm đến nền tảng của chuyển đổi số: một kết nối Internet nhanh, mạnh, thông minh và an toàn. Việc theo đuổi một sản phẩm, không chỉ giải một bài toán kỹ thuật, mà đang góp phần xây dựng "xa lộ thông tin" cho tương lai số của chính người Việt, do người Việt làm chủ.

Có thể nói, để xây dựng được một hệ sinh thái sản phẩm phục vụ nhu cầu ngày càng cao của cả người dùng cuối và nhà cung cấp dịch vụ mạng, cả nhóm đã phải giải quyết rất nhiều bài toán kỹ thuật phức tạp. Nhưng khó khăn nhất vẫn là tạo ra một “cơ thể khỏe mạnh” - phần cứng hiệu năng cao và một “bộ não thông minh” - phần mềm và hệ thống quản lý tự thích ứng - cho sản phẩm.

Thách thức đầu tiên mà nhóm tác giả phải đối mặt là làm chủ công nghệ lõi của chuẩn XGS-PON và WiFi 7 - những tiêu chuẩn quốc tế rất phức tạp, đòi hỏi độ chính xác cao và khả năng tương thích với nhiều thiết bị khác nhau. Trong giai đoạn đầu, nhóm gặp nhiều khó khăn về thiết kế phần cứng tốc độ cao, xử lý tín hiệu quang và tối ưu firmware để đạt hiệu năng 10 Gbps ổn định. Ngoài ra, việc tích hợp WiFi 7 – một chuẩn mới – cũng đặt ra hàng loạt bài toán về tương thích, tiêu thụ điện năng và kiểm soát nhiễu.

Để vượt qua, cả nhóm đã chia nhỏ bài toán, phối hợp chặt chẽ giữa các nhóm phần cứng – phần mềm - kiểm thử, đồng thời tận dụng nguồn lực nghiên cứu trong nước kết hợp học hỏi từ chuẩn quốc tế. Kết quả là sản phẩm không chỉ hoạt động ổn định mà còn đạt được mức độ hoàn thiện kỹ thuật tương đương với các sản phẩm quốc tế, chứng minh năng lực làm chủ công nghệ viễn thông thế hệ mới của đội ngũ kỹ sư Việt Nam.

Ngay sau khi hoàn thiện sản phẩm phần cứng, tối ưu hóa hiệu năng, độ ổn định và khả năng tương thích trên nhiều môi trường mạng, hạng mục quan trọng thứ hai mà nhóm đặc biệt chú trọng là tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) vào cả thiết bị và hệ thống Cloud quản lý tập trung, nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng - từ việc tự động tối ưu chất lượng sóng WiFi, phân tích hành vi sử dụng mạng, đến dự báo và xử lý sự cố chủ động.

Đây là một lĩnh vực mới chưa từng có tiền lệ trên các sản phẩm khác nên nhóm phải triển khai nhiều luồng công việc song song từ phân tích dữ liệu từ hàng triệu thiết bị hiện hữu trên mạng, phối hợp với đối tác cung cấp chipset để tối ưu tiến trình xử lý phần mềm, thử nghiệm và tinh chỉnh các mô hình huấn luyện… để đảm bảo việc phát triển đi đúng hướng.

Khi những nền tảng đã được thiết lập, mô hình hybrid AI trên cả thiết bị và hệ thống quản lý (AI on Edge & Cloud) có thể tự thích ứng và phát triển để cung cấp một nền tảng quản trị mạng thông minh giúp nhà mạng theo dõi, cấu hình và tối ưu vận hành thiết bị từ xa một cách linh hoạt, an toàn.

Khác với các sản phẩm XGS-PON WiFi 7 thương mại hiện nay chủ yếu được phát triển bởi các hãng nước ngoài, sản phẩm của nhóm đến từ VNPT Technology được thiết kế và tối ưu hoàn toàn trong nước, hướng tới điều kiện vận hành của mạng viễn thông Việt Nam.

Điểm khác biệt lớn nhất không chỉ nằm ở việc sản phẩm có Wi-Fi 7 hay tốc độ 10 Gbps, mà nằm ở "bộ não thông minh" được huấn luyện để hiểu người Việt. Trong khi các sản phẩm nước ngoài là "công cụ" mạnh mẽ, thì sản phẩm của nhóm là một "trợ lý" biết tự động ưu tiên cho cuộc gọi video của người dùng, biết cảnh báo các mối đe dọa mạng phù hợp với thói quen sử dụng tại Việt Nam, và có thể được cá nhân hóa đến mức tối đa..

Yếu tố “then chốt” quyết định thành công của dự án chính là sự kết hợp giữa làm chủ công nghệ lõi và hiểu rõ nhu cầu thực tế của người dùng Việt Nam, tạo nên một giải pháp vừa tiên tiến, vừa thiết thực.

Được biết, trong thời gian tới, nhóm sẽ tập trung triển khai 3 nội dung chính. Thứ nhất là hoàn thiện các phiên bản sản phẩm mới cho các phân khúc khách hàng và thị trường khác nhau như phân khúc bảo mật mạng không dây cho cơ quan, bộ ngành; phân khúc tầm trung cho doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh …

Xa hơn, nhóm hướng tới xuất khẩu sản phẩm Make in Vietnam ra thị trường quốc tế. Thiết bị này đã được phối hợp cùng Qualcomm ra mắt tại các diễn đàn công nghệ lớn trên thế giới như Mobile World Congress (MWC) 2025 ở Barcelona và Network X 2025 ở Paris, đánh dấu bước tiến quan trọng của công nghệ Việt trên bản đồ viễn thông thế giới. Hệ thống phòng chống xâm nhập Wifi 7 trong hệ sinh thái sản phẩm cũng đã được đón nhận ở thị trường Hàn Quốc. Những thành công ban đầu này đã góp phần khẳng định năng lực sáng tạo công nghệ Việt Nam trong lĩnh vực viễn thông thế hệ mới trên trường quốc tế và cả nhóm sẽ tiếp tục thúc đẩy hoạt động thương mại quốc tế này.

Cuối cùng, các thành viên của nhóm cũng đang chuẩn bị các bước cần thiết để bắt tay với các đối tác chipset nghiên cứu phát triển thiết bị truy cập mạng thế hệ tiếp theo hỗ trợ công nghệ 25G PON và Wifi 8, tiếp tục cải tiến các mô hình AI để có những phiên bản sản phẩm hữu ích hơn cho người dùng, đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghệ và đất nước.

Được vinh danh tại Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2025, đó là sự ghi nhận to lớn cho nỗ lực làm chủ công nghệ lõi của đội ngũ kỹ sư Việt Nam trong lĩnh vực viễn thông. Giải thưởng không chỉ mang lại niềm tự hào, mà còn là bệ phóng quan trọng giúp sản phẩm XGS-PON WiFi 7 được lan tỏa rộng rãi, tạo niềm tin cho các đối tác, doanh nghiệp và nhà mạng trong việc sử dụng các thiết bị “Make in Vietnam”. Với danh hiệu này, nhóm có thêm động lực và uy tín để mở rộng hệ sinh thái, tiếp tục nghiên cứu thế hệ tiếp theo, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ viễn thông khu vực.